Studiereis naar Marokko: “Relaties tussen Moslims, Joden en Christenen”

Waarom Marokko?

Marokko is een van de weinige landen in de MENA regio waar een rustige Arabische lente heeft plaatsgevonden die zich vertaald heeft in een vreedzame vorm van brede, gestage politieke hervormingen. De Marokkaanse overheid verklaart de relatieve maatschappelijke rust mede door haar islampolitiek, gericht op gematigdheid, tolerantie en vreedzaam samenleven. De Universiteit Leiden en de Nederlandse ambassade te Rabat organiseren in samenwerking met een aantal Marokkaanse instellingen van 30 april tot en met 6 mei 2017 een studiereis voor een selecte groep jongvolwassenen die kennis willen nemen van dit Marokkaanse model en hierover vanuit Nederlands perspectief kritisch willen nadenken in uitwisseling met elkaar en met Marokkaanse gesprekspartners.

Doel van de reis

De reis heeft twee doelen: enerzijds kennisverwerving over vormen van islambeleving in Marokko, en anderzijds kritische reflectie op beleid en de mogelijke implicaties voor Nederland. Een vergelijkend perspectief staat centraal tijdens deze reis: wat kunnen de landen van hun omgang met burgerschap en religie van elkaar leren? Hiermee wordt beoogd een bijdrage te leveren aan de opleiding van jongeren die een vooraanstaande maatschappelijke rol in Nederland willen (gaan) vervullen.

‍Gedurende zeven dagen zal een klein gezelschap op verschillende plaatsen in Marokko met verschillende groepen over onderwerpen spreken. Tevens is er uitgebreid ruimte voor culturele en sociale activiteiten, en excursies.

Thema van de reis

Als thema van deze is reis is "Relaties tussen Moslims, Joden en Christenen" gekozen, in aansluiting op actuele discussies in Nederland en in Marokko. Marokko is het enige Arabische land waarin nog een Joodse gemeenschap van enige omvang leeft, die tegenwoordig ongeveer 3000 personen telt. De overheid benadrukt godsdienstvrijheid en openheid, en de lange geschiedenis van de Joodse gemeenschappen in Marokko. Het ideaal van vreedzaam samenleven wordt vaak in verband gebracht met de erfenis van de "convivencia" zoals die in al-Andalus zou hebben bestaan. De laatste jaren heeft de overheid veel Joodse monumenten, zoals synagoges en begraafplaatsen, laten restaureren. Tegelijkertijd is er een groeiend toerisme van Joodse bezoekers met Marokkaanse wortels, uit Israël, Frankrijk, Canada en de Verenigde Staten. Naast de twee millennia oude geschiedenis van Joodse gemeenschappen kent Marokko sinds enkele jaren een toenemende immigratie van Christenen uit Sub-Sahara Afrika. Tijdens deze reis onderzoeken we herinneringen aan het samenleven van verschillende geloofsgemeenschappen, van officiële zijde en van de betrokkenen zelf.

Globaal programma

Het programma begint in Leiden waar een startbijeenkomst wordt georganiseerd. Deze zal plaatsvinden op dinsdag 18 april. In Marokko zullen we Casablanca aandoen, waar de grootste Joodse gemeenschap van Marokko leeft. In de hoofdstad Rabat gaan we in gesprek met docenten en studenten van een instelling voor Christelijke oecumenische theologie en bezoeken we een centrum van de officiële raad van Islamitische geleerden. De reis voert ons verder langs de noordelijke steden Tanger en Tetouan, waar veel Nederlanders van Marokkaanse afkomst op de een of andere manier banden onderhouden. Deze steden kennen van oudsher belangrijke Joodse en Christelijke gemeenschappen. Van de deelnemers wordt gevraagd een blog te schrijven en tevens een aantal gesprekken met elkaar op video op te nemen. In Leiden komt de groep weer bij elkaar om de opdrachten met elkaar onder leiding van een Leidse docent uit te werken. Vooraf, tijdens en na de reis is er volop gelegenheid voor onderlinge discussie en kritische reflectie, waarbij deelnemers steeds worden uitgenodigd hun eigen opvattingen en standpunt te verwoorden, met als leidende vraag of en hoe de Marokkaanse aanpak van belang kan zijn voor het samenleven in Nederland.

Wie kan zich aanmelden?

‍Deelname aan de reis staat open voor studenten en recent afgestudeerden aan Nederlandse instellingen voor Hoger Beroeps en Wetenschappelijk onderwijs, waarbij wij streven naar een gezelschap met verschillende achtergronden.

‍De reis wordt georganiseerd door het Nederlands Instituut in Marokko (NIMAR) en de Leiden Islam Academie (LIA), beide vallend onder de Universiteit Leiden, in samenwerking met de Nederlandse ambassade te Rabat en Marokkaanse partners. Het is een tweede activiteit in een driejarig programma van studiereizen en bijeenkomsten. We verwachten van de deelnemers een zekere flexibiliteit in de uitvoering van het programma.

‍Reis en verblijfskosten worden voor een groot deel gedragen door de Universiteit Leiden, aan de deelnemers wordt een kleine bijdrage van 150 euro gevraagd. Belangstellenden kunnen solliciteren door een motivatiebrief en een curriculum vitae uiterlijk 12 februari 2017 te sturen aan Leiden Islam Academie leidenislamacademie@hum.leidenuniv.nl, ter attentie van mw. F. Azzarhouni. Een selectiecommissie beslist wie er toegelaten wordt. Aan de geselecteerden zal bekend worden gemaakt hoe de bijdrage overgemaakt zal worden. Na ontvangst van dit bedrag wordt de aanmelding definitief en zal dit ook aan de deelnemer bevestigd worden.