Islam en samenleving

Marokko voert een krachtig Islambeleid door middel van het Ministerie van Godsdienstzaken. Hierin ligt de nadruk op gematigdheid, spiritualiteit, pluralisme, en goede relaties met andersgelovigen. De regering draagt deze boodschap met vele middelen uit, onder andere door het benadrukken van de taak van de koning als ‘leider der gelovigen’, zowel in eigen land als in de Marokkaanse gemeenschappen in Europa.

De officiële visie die zich kenmerkt door een politiek van ‘depolitisering’ van de islam ontmoet kritiek in verschillende geledingen van de samenleving, in de vorm van politieke partijen en bewegingen, jihadisme en andere vormen van terrorisme, het sluiten van informele huwelijken, alternatieve kledingstijlen en dergelijke. De overheid probeert deze tegenbewegingen te controleren door een gematigde islamitische partij toe te laten tot de regering. 

Zowel het regeringsbeleid als de verschillende vormen van oppositie maken de Islam in het hedendaagse Marokko tot een dominant politiek verschijnsel.
Naast deze verschillende vormen van politisering en contestatie speelt de Islam in het dagelijkse leven een belangrijke rol, bijvoorbeeld in familieverhoudingen, kleding, voedsel en spraakgebruik. In deze ontwikkelingen bestaan er eveneens veel uitwisselingen met gemeenschappen van Marokkanen in Europa.

De internationale dimensie van islam in Marokko is echter ruimer. De overheid ambieert een leidende rol in Subsahara Afrika, bijvoorbeeld door de stichting van een speciaal op Afrika gericht instituut voor imamopleidingen en een associatie voor Marokkaanse en Senegalese schriftgeleerden. Er bestaan nauwe banden tussen soefi-orden in West-Afrika en Marokko, maar ook tussen verschillende terroristische groeperingen in de Maghrib, de Sahel, en de Mashriq. De betrokkenheid van Nederland in Mali maakt kennis over deze ontwikkelingen van extra belang.

Turkije is bijzonder actief in Marokko op het terrein van onderwijs, cultuur, islam en zakenleven. Ook verblijft een klein maar toenemend aantal jonge Indonesiërs in Marokko voor studie van de islam.